Niepodległa w Zbydniowie!
100-rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości to bezdyskusyjnie jedno z najważniejszych wydarzeń wpisujących się w kalendarz roku 2018. Chcąc je godnie uczcić, Stowarzyszenie Dar Serca działające przy Publicznej Szkole Podstawowej w Zbydniowie opracowało i obecnie realizuje międzypokoleniowy projekt „Zbydniowskie ścieżki do Niepodległej”. Zadanie jest współfinansowane ze środków Programu „Działaj lokalnie” Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności realizowanego przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce oraz Ośrodka Działaj Lokalnie.
Nadrzędnym celem tej lokalnej inicjatywy jest pielęgnowanie tożsamości narodowej i patriotycznej przez mieszkańców Zbydniowa i upamiętnienie wydarzeń niepodległościowych rozgrywających się w ich „Małej Ojczyźnie” przed stu laty poprzez odrestaurowanie, oznaczenie dojazdu od strony ścieżek rowerowych i obsadzenie zielenią trzech miejsc pamięci.
Na wpisanym do rejestru zabytków cmentarzu z okresu I wojny światowej, potocznie nazywanym przez zbydniowian „Glijonkami”, spoczywa 722 żołnierzy poległych w 1915 roku. Choć cmentarz został uporządkowany w roku 1995, to nadal potrzebuje pracy i nowych nasadzeń. Podobnie jak pomnik, tzw. „Krzyż Powstańców Styczniowych”. Postawili go mieszkańcy 24 sierpnia 1913 roku
w 50-tą rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego między Zbydniowem a Karczmiskami i umieścili na nim pamiątkową tabliczką dla uczczenia poległych powstańców.
Ostatnie z miejsc pamięci, które ujęto w projekcie, wprawdzie upamiętnia ofiary nie pierwszej, a II wojny światowej, ale dla mieszkańców Zbydniowa jest miejscem szczególnym. Mowa tu o „Górce Jana” – usypanym w latach 70. kopcu, na którym usytuowano pięć głazów z czerwonego piaskowca, symboliką nawiązujących do treści książki „Kamienie na szaniec” oraz tablicę upamiętniającą mieszkańców Zbydniowa, ofiary okupacji hitlerowskiej. W tym miejscu również zaplanowano prace porządkowe i obsadzenie zielenią.
Aby ta historyczna przestrzeń zyskała na estetyce, wszyscy uczestnicy projektu – uczniowie, ich rodzice i seniorzy – odbędą pod okiem fachowców warsztaty z zakresu architektury krajobrazu, czyli dowiedzą się, jak planować przestrzeń, jak dobierać rośliny i jak łączyć je z innymi elementami. Dla dzieci szkolnych zaplanowano ponadto dwa konkursy: plastyczny dla młodszych (kl. IV-VI) oraz literacki dla starszych (kl. VII-VIII i III gimnazjum) – obydwa o tematyce patriotyczno--regionalnej, obydwa z atrakcyjnymi nagrodami rzeczowymi dla zwycięzców oraz zamieszczeniem prac w pamiątkowym folderze opracowanym w ramach projektu i będącym do niego „ilustracją”. Uczniowie wezmą także udział w edukacyjnej wycieczce do Arboretum w Bolestraszycach oraz Przemyśla, gdzie zwiedzą twierdzę, w której wieziony był właściciel Zbydniowa, Zbigniew Horodyński, ukarany za włączenie się w ruch niepodległościowy podczas I wojny światowej.
Uwieńczeniem wszystkich tych działań będą środowiskowe uroczystości patriotyczne dla wszystkich mieszkańców Zbydniowa - 11 Listopada - w 100-rocznicę odzyskania niepodległości oraz wieczornica z przemarszem do odnowionych miejsc pamięci. Projekt połączy zatem jakże cenne wartości: patriotyzm, pamięć i międzypokoleniowe współdziałanie ukierunkowane na pielęgnowanie wspólnego dobra – lokalnej historii będącej częścią nasze narodowej tożsamości.