Podsumowanie projektu

Od czerwca do października 2023r. w Szkole Podstawowej im. Rodziny Horodyńskich w Zbydniowie był realizowany projekt pod nazwą „Odpowiedzialność spada na żywych…” Działanie zostało dofinansowane ze środków programu „Działaj Lokalnie” Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności realizowanego przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce oraz Fundację Fundusz Lokalny SMK. Celem głównym projektu było utrzymanie pamięci historycznej o rodzinie Horodyńskich dla przyszłych pokoleń, a szczegółowym upamiętnienie rocznicy tragicznych wydarzeń w zbydniowskim dworze w czerwcu 1943r. Wszystkie podjęte działania służyły szeroko rozumianemu dobru wspólnemu, którym jest pielęgnowanie tożsamości narodowej i patriotycznej wśród mieszkańców naszej gminy, a co za tym idzie wpływ na wzrost poczucia tożsamości lokalnej mieszkańców, zwłaszcza najmłodszych. Ważnym zadaniem była również edukacja historyczna oraz kształtowanie, szczególnie wśród młodych mieszkańców  Zbydniowa i Dzierdziówki, postawy przywiązania do wartości narodowych oraz dbałości o miejsca wpisane w historię gminy.

Podjęliśmy szereg działań:

• 16 czerwca 2023r. nasza szkoła w 80. Rocznicę tragicznych wydarzeń z 1943r. uczciła pamięć Patrona i wszystkich tragicznie poległych w zbydniowskim dworze. Obecni byli członkowie rodu Horodyńskich, Pani Teresa Ledóchowska-Horodyńska, jej córka, Pani Olga Garstecka wraz z synem, Dominikiem, córką, Anną z mężem i synami. Uroczystości w tym dniu rozpoczęła msza święta w intencji ofiar odprawiona w Kościele Parafialnym Podwyższenia Krzyża Świętego w Zbydniowie, po której uroczyście przemaszerowano do dworu Horodyńskich. Tam uczniowie zaprezentowali montaż słowno-muzyczny tematycznie nawiązujący do tragicznych wydarzeń z nocy 24 czerwca 1943 r., ukazujący ich grozę i patos. Na zbiorowym grobie zamordowanych złożono kwiaty i zapalono znicze – symbol pamięci i zadumy żyjących… W dworze została także zorganizowana wystawa fotografii i obrazów z archiwum rodu Horodyńskich, które udostępniła PSP w Zbydniowie.
• 24 czerwca w zbydniowskim parku odbyła się  Wieczornica dla uczczenia pamięci ofiar zbrodni w dworze Horodyńskich w 80. rocznicę tragicznych wydarzeń z nocy Kupały 1943 r.  Głównym organizatorem była nasza szkoła, która od 2015r. nosi imię Rodziny Horodyńskich. Uczestnikami uroczystości byli mieszkańcy Zbydniowa, uczniowie, rodzice, nauczyciele. Wśród zebranych znalazła się P. Olga Garstecka – przedstawiciel rodziny Patrona Szkoły, wnuczka Zbigniewa Horodyńskiego zamordowanego w 1943r. Wieczornica rozpoczęła się od modlitwy w intencji pomordowanych, a następnie młodzież zaprezentowała krótki program słowny. Uroczystość zamknęły wiersze związane tematycznie z uroczystością napisane i odczytane przez P. Alicję Gorzulę.
• 21 września uczniowie byli w Muzeum Regionalnym w Stalowej Woli, aby obejrzeć wystawę ,,Horodyńscy. 80 lat później’’. Wystawa to efekt pracy muzealników oraz regionalistów i pasjonatów lokalnej historii, także nauczycieli naszej szkoły, którzy poświęcili się badaniu dziejów zasłużonego rodu Horodyńskich ze Zbydniowa. To opowieść o przeszłości związanej z naszą małą ojczyzną. Opowiada nie tylko o tragicznych wydarzeniach z czerwca 1943 roku, ale przedstawia również ród Horodyńskich jako patriotów czasu wojny i czasu pokoju. Członkowie rodu brali udział w powstaniach narodowych, w insurekcji kościuszkowskiej, w konspiracji podczas II wojny światowej. Mieli znaczący wpływ na historię całego regionu i przez wieki kształtowali nastroje patriotyczne wśród okolicznych mieszkańców. Na wystawie pokazane jest też życie dworu w Zbydniowie, są liczne fotografie z członkami rodziny Horodyńskich, listy pisane przez dzieci, obrazy przedstawiające konie, będące wielką pasją wszystkich domowników.
• W ramach realizacji projektu uczniowie klas IV – VIII Szkoły Podstawowej im. Rodziny Horodyńskich w Zbydniowie wybrali się do miejscowego dworu, wykonując polecenia, znajdujące się w grze terenowej: „Quest. Tropami Horodyńskich”. „Poszukiwacze historii” wędrówkę rozpoczęli na terenie szkoły, otrzymując instrukcję z zadaniami. Zawierała ona wskazówki - rymowaną podpowiedź dotyczącą miejsca, w które należy się udać i jakie wiadomości zebrać. W ramach questu młodzież udzielała odpowiedzi na zagadki, dotyczące osób, miejsc i wydarzeń związanych z Patronem Szkoły – Rodziną Horodyńskich.
• 24 października 2008r. Szkoły Podstawowa w Zbydniowie otrzymała imię Rodziny Horodyńskich. Wtedy też narodził się pomysł utworzenia Izby Pamięci Patrona. Zostały tam zgromadzone pamiątki związane z Rodziną Horodyńskich. Są to: zdjęcia, obrazy, dokumenty, pochodzące z rodzinnego archiwum. Cennym eksponatem jest gobelin, wiszący na ścianie, na którym znajdują się fragmenty tkanin, pochodzące z dworu Horodyńskich w Zbydniowie. W izbie można także podziwiać mundur żołnierza Gwardii Narodowej im. Tadeusza Kościuszki tzw. Wojska Majdańskiego, które zostało założone przez Dominika Horodyńskiego. Ostatnio nasze zbiory wzbogaciły się dzięki współpracy z Muzeum Regionalnym w Stalowej Woli, które przekazało naszej szkole dużą część materiałów wykorzystanych do przygotowania wystawy "Horodyńscy. 80 lat później’’. Osobny dział stanowią pamiątki związane z historią naszej szkoły. Duże zainteresowanie wzbudzają zdjęcia, zwłaszcza te, na których odwiedzający Izbę Pamięci mogą rozpoznać siebie i swoich bliskich. Aktualnie chcemy podzielić się naszymi zbiorami z szerszym gronem odbiorców, dlatego postanowiliśmy stworzyć Wirtualną Izbę Patrona, którą planujemy systematycznie wzbogacać.
• Chętni uczniowie mogli wziąć udział w szkolnym konkursie wiedzy o Patronie szkoły - Rodzinie Horodyńskich. Celem konkursu było uczczenie 15. rocznicy nadania imienia szkole podstawowej, popularyzacja wiedzy o działalności i życiu członków Rodziny Horodyńskich, ich pracy i poświeceniu dla ojczyzny, rozbudzenie zainteresowania historią lokalnej społeczności oraz zachęcanie uczniów do samodzielnego zdobywania wiedzy. Konkurs skierowany był do uczniów z klas IV – VIII i odbywał się w dwóch kategoriach wiekowych: pierwsza – klasy IV – VI, druga – klasy VII – VIII. Uczestnicy musieli odpowiedzieć pisemnie na pytania otwarte związane z Patronem Szkoły. Wzięło w nim udział 25 uczniów, spośród których wyłoniono laureatów. Nagrody i dyplomy zostały wręczone podczas uroczystości rocznicy nadania imienia naszej szkole.
• W ramach realizacji projektu odbył się także konkurs plastyczny, który miał na celu przybliżenie uczniom sylwetki patrona szkoły, uwrażliwienie na konieczność kontynuowania tradycji, pobudzanie inwencji twórczej w zakresie wykonywania prac plastycznych, kształtowanie wrażliwości estetycznej poprzez popularyzowanie różnorodnych form plastycznych. Praca mogła być wykonana techniką dowolną. Uczniowie przygotowali wiele pięknych prac, z których została przygotowana wystawa. Pamiątkowe dyplomy i nagrody otrzymali wykonawcy najciekawszych prac.

             26 października uczniowie naszej szkoły, nauczyciele, rodzice uczestniczyli w uroczystej akademii z okazji 15. rocznicy nadania imienia Rodziny Horodyńskich naszej szkole. Podczas uroczystości nastąpiło również podsumowanie projektu „Odpowiedzialność spada na żywych…” Pani Dyrektor przypomniała działania, które zostały podjęte w czasie jego realizacji. Wręczyła także nagrody uczestnikom konkursów. Na zakończenie uroczystości przed budynkiem szkolnym zostało posadzone Drzewo Pamięci, które będzie przyszłym pokoleniom przypominać o naszym Patronie i o tym, że w zakresie przekazywania cennych wartości takich jak tradycja, historia i pamięć o przodkach, „Odpowiedzialność spada na żywych…”

DMK