HISTORIA TO PAMIĘĆ
Nie płaczcie, że spoczęliśmy z dala od ludzi,
A burze nieraz we znaki nam się dały.
Wszak słońce co dzień rano tu nas wcześniej budzi
I wcześniej purpurą okrywa swej chwały.
Na cmentarzu w tzw. Księżej Choinie leżą żołnierze polegli podczas I wojny światowej. 118 mogił zajmowało niegdyś powierzchnię 1122 m². Ponadto znajdowało się tu jeszcze wiele pojedynczych grobów. Łącznie spoczęło w tym miejscu 722 ludzi, w tym 626 żołnierzy. Ofiary wojny różnej narodowości. Są wśród nich Niemcy, Austriacy, Węgrzy, Rosjanie, ale także Polacy, mieszkańcy Estonii czy Łotwy.
W tych mogiłach nie spoczywają władcy ani przywódcy, próżno szukać wysoko postawionych urzędników państwowych, trudno o generałów. Leżą tu ci, którym wojna przewróciła świat do góry nogami, zmarnowała młodość, zabrała bliskich, przekreśliła życiowe plany, ludzie, którzy stracili życie z dala od rodzinnego domu, zaginęli bez wieści. Wielu z nich zostało pochowanych na obcej ziemi.
„Tu spoczywają żołnierze różnej narodowości
polegli na ziemi zaleszańskiej w 1914r.”
„…Doświadczył ich jak złoto w tyglu
i przyjął ich jak całopalną ofiarę…”
Księga Mądrości 3,6
Takie cmentarze wojenne zawsze są miejscami przypominającymi o okrutnych czasach, o śmierci i cierpieniu wielu ludzi. Upamiętniają wojnę wciąż obecną w pamięci rodziców i dziadków. Odpowiedzialność za dalsze trwanie tych pamiątek historii leży na barkach nas wszystkich. Warto zatem zapalić znicz poległym, zadbać o godność miejsca spoczynku.
12 września 2021r. mieszkańcy Gminy Zaleszany wspólną modlitwą pod krzyżem na cmentarzu wojennym w Kępiu Zaleszańskim upamiętnili 107 rocznicę bitwy pod Zaleszanami z 1914r. Uroczystość odbyła się przy asyście Kompanii Honorowej Wojska Polskiego, Gwardii Narodowej im. Tadeusza Kościuszki z Majdanu Zbydniowskiego oraz pocztów sztandarowych szkół i jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej z terenu Gminy Zaleszany.
W uroczystości wziął również udział poczet sztandarowy Szkoły Podstawowej im. Rodziny Horodyńskich w Zbydniowie.
Te miejsca potrzebują naszej pamięci, bo jak napisał Aleksander Gieysztor: „Historia to pamięć, a pamięć daje nam wiedzę, kim i po co jesteśmy”.